ΜΑΡΤΙΟΣ 1821 – ΜΑΡΤΙΟΣ 2021 200 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΗΡΥΞΗ

ΤΟΥ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ

 Πλοιάρχου Λ.Σ. ε.α. Νικολάου Γκλεζάκου

Αντιπροέδρου Λέσχης Αξιωματικών Λ.Σ.

17 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821

     Οι ένοπλοι Μανιάτες με αρχηγό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, συγκεντρώθηκαν στις 17 Μαρτίου του 1821 στην Αρεόπολη μπροστά στον Ιερό Ναό των Ταξιαρχών, όπου κήρυξαν τον αγώνα κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

    Μετά την δοξολογία ύψωσαν για πρώτη φορά το λάβαρο του Αγώνα, δηλαδή τη Μανιάτικη Σημαία και έδωσαν τον όρκο «Νίκη ή Θάνατος», τον οποίο απάγγειλε ο ιερός κλήρος και επαναλάμβαναν οι αρματωμένοι Μανιάτες.

     Η σημαία ήταν λευκή, με μπλε σταυρό στη μέση. Στην πάνω πλευρά έγραφε «ΝΙΚΗ Η’ ΘΑΝΑΤΟΣ» (και όχι «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ» αφού η ελευθερία για τους Μανιάτες ήταν δεδομένη) και στην κάτω πλευρά το ένδοξο «ΤΑΝ ‘Η ΕΠΙ ΤΑΣ».

      Ο ιερέας της εκκλησίας των Ταξιαρχών όρκισε τα παλικάρια και ευλόγησε τα όπλα τους, τα οποία αμέσως μετά με Αρχηγούς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη ξεκίνησαν για την απελευθέρωση της Καλαμάτας, πιστοί στον όρκο τους για Νίκη ή Θάνατο.

Όρκος Μανιατών στις 17 Μαρτίου 1821

 «Ορκίζομαι,

εις το όνομα του Παντοδύναμού μας Θεού,

εις το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού

και της Αγίας Τριάδος,

να χύσω και την υστέραν ρανίδα του αίματός μου,

υπέρ πίστεως και Πατρίδος.

Ορκίζομαι,

να μη βλέψω εις τα όπισθεν

εάν δεν αποδιώξω τον εχθρόν της Πατρίδος

και της Θρησκείας μου.

Ορκίζομαι,

«Ταν ή επί Τας» και «Νίκη ή Θάνατος»

υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.

Στης Μάνης μας τ’ απάτητα βουνά

η δόξα βασιλεύει

και στον Ταΰγετο ψηλά

τον θρόνο έχει η Ελευθεριά.

Μανιάτες και Μανιάτισσες

για μία ένδοξη Πατρίδα,

το αίμα μας θα χύσουμε

ως τη στερνή ρανίδα! …

23 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821

       Το πρωί της 23ης Μαρτίου 1821 οι επαναστατημένοι Μανιάτες με τους οπλαρχηγούς Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη μπήκαν στην Καλαμάτα ως απελευθερωτές και συνέστησαν στον Τούρκο διοικητή, τον Βοεβόδα της Καλαμάτας Σουλεϊμάν Αγά Αρναούτογλου, να τους παραδώσει την πόλη.

     Ο Τούρκος διοικητής, εκτιμώντας ότι δεν έχει άλλη επιλογή, παρέδωσε με πρωτόκολλο στις 23 Μαρτίου την Καλαμάτα και τον τουρκικό οπλισμό, χωρίς να προβάλει καμία αντίσταση.

      Η πρώτη απελευθέρωση ήταν επιτυχημένη και το μεσημέρι της ίδιας μέρας εμπρός στην Βυζαντινή εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, 24 ιερείς και ιερομόναχοι, παρουσία του Κολοκοτρώνη, Μαυρομιχάλη, Νικηταρά, Παπαφλέσσα, Αναγνωσταρά και άλλων οπλαρχηγών, τέλεσαν πανηγυρική δοξολογία, ευλόγησαν την επαναστατική σημαία και όρκισαν τους αγωνιστές για «Ελευθερία ή Θάνατο», ενώ χτυπούσαν χαρμόσυνα οι καμπάνες των εκκλησιών και αντηχούσαν παντού οι θριαμβευτικές ιαχές των Ελλήνων.

25 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821

      Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης είχε ορίσει την 25η Μαρτίου, ημέρα εορτής του Ευαγγελισμού, ως ημέρα έναρξης της Επανάστασης «ως ευαγγελιζόμενη την πολιτικήν λύτρωσιν του Eλληνικού Έθνους».

      Η επίσημη άποψη είναι ότι η επανάσταση ξεκίνησε την 25η Μαρτίου 1821, όταν ο Επίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός με τους προκρίτους των Καλαβρύτων Ανδρέα Ζαΐμη και του Αιγίου Ανδρέα Λόντο, με την παρουσία αγωνιστών, μετά από δοξολογία που έγινε στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, ύψωσαν το λάβαρο της Επαναστάσεως στις 25 Μαρτίου 1821, κηρύσσοντας την έναρξη της επαναστάσεως.

 

Η 25η Μαρτίου

Τέτοιαν ημέρα διάλεξεν η σπλαχνική Μαρία
να ειπεί στον Κύριο του Παντός που τ άψυχα εμψυχώνει:
«Κοίτα στη γη τους Χριστιανούς, που μ άπειρη λατρεία
εμέ γιορτάζουν σήμερα, πόση σκλαβιά πλακώνει;»
Και πνεύμα θείο χύθηκε μεμιάς εις την Αγία
ψυχή του ενδόξου Γερμανού, που ατρόμητος απλώνει
το ξακουστό το Λάβαρο κι από την εκκλησία
πρώτος προβαίνει αγωνιστής και πρώτος ξεσπαθώνει.
Φεύγουν απ’ όλες τις μεριές οι Τούρκοι τρομαγμένοι,
ενώ προφέρει ο Γερμανός κι ηχολογούν οι άλλοι
τον όρκο, π όλην έσειε βαθιά την οικουμένη.
Μέρα γλυκιά, μέρα λαμπρή, μέρα χαριτωμένη!
Κάθε φορά που η λάμψη σου στην εκκλησιά προβάλλει,
πάντα με δάφνη ελεύθερη θα την ιδείς σπαρμένη.

(Ποιήματα και τραγούδια της 25ης Μαρτίου 1821)