Οδοιπορικό στο Βελιγράδι
και την Ανατολική Ρωμυλία
Ένα ταξίδι προσκύνημα στην άλλοτε ακμάζουσα
Ελληνική περιοχή του Ευξείνου Πόντου

             Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η επίσκεψη στο Βελιγράδι και στην Ανατολική Ρωμυλία των μελών και φίλων της ΛΕΣΧΗΣ Λ.Σ.
    Οι πόλεις που επισκεφτήκαμε σε 9 ημέρες διανύοντας πάνω από 4200 χιλιόμετρα ήταν στη Σερβία: το Κραγούγεβατς, η Τόπολα, το Βελιγράδι η Νίς και στη Βουλγαρία: η Σόφια, η Φιλιππούπολη, η Μεσημβρία, η Βάρνα, η Σωζόπολη, η Αγχίαλος, ο Πύργος (Burgas) κ.ά., ενώ διανυκτερεύσαμε και σε ένα από τα ωραιότερα χιονοδρομικά κέντρα στο Μπόροβετς Βουλγαρίας στο πολυτελές ξενοδοχείο Euphoria Club Hotel & Spa.
Περπατήσαμε στους ίδιους δρόμους και στα ίδια καλντερίμια που κατασκεύασαν οι πρόγονοί μας, γνωρίσαμε τον πολιτισμό τους και ζήσαμε στιγμές ανεπανάληπτες και αξέχαστες. Μακάρι να είχαμε περισσότερο χρόνο.
Ο καιρός πολύ καλός και καθώς το πούλμαν περνούσε από πολύ ωραία και γραφικά κομμάτια με πράσινο, φαράγγια, κάμπους και ορεινές περιοχές, με τη συντροφιά κάποιου ποταμού στο πλάι μας και τις πανέμορφες φυσικές εναλλαγές των τοπίων, μεγάλωνε και η αγωνία μας, όταν όμως φθάναμε στο προορισμό μας και βλέπαμε τα τεράστια έργα των προγόνων μας, έπαιρνε τη θέση της ο θαυμασμός για την τελειότητα που τα δημιούργησαν, χωρίς τα τεχνικά μέσα που υπάρχουν σήμερα.
   Στο εκπληκτικό Βελιγράδι (το αρχικό όνομα της πόλης ήταν Σίνγκιντουν) που ιδρύθηκε πριν από 7000 χρόνια περίπου, από τους Κέλτες, σεργιανίσαμε στην παρόχθια προκυμαία, εκεί που συνδέονται τα δύο πλωτά ποτάμια ο Σάββας και ο Δούναβης, καθώς και στον περίφημο πεζόδρομο Κνεζ Μιχαϊλοβα (Ulica Knez Mihailova), που είναι και το εμπορικό κέντρο του Βελιγραδίου, ενώ γνωρίσαμε το οχυρό του Βελιγραδίου Καλεμεγκντάν (Kalemegdan), μέσα στο οποίο βρίσκεται ο πύργος Νεμπόισα όπου φυλακίστηκε και θανατώθηκε ο Ρήγας Φεραίος το 1798 και δύο χρόνια μετά την ίδια τύχη είχε στον ίδιο πύργο και ο Μητροπολίτης Βελιγραδίου Μεθόδιος.
Επισκεφθήκαμε μία από τις μεγαλύτερες Ορθόδοξες εκκλησίες του κόσμου, τον καθεδρικό ναό του Αγίου Σάββα, πολιούχο Βελιγραδίου, Βασιλέως-Αρχιεπισκόπου Σερβίας και κτήτορος της Ιεράς μονής Χιλιανδαρίου Αγίου Όρους.
Ο ναός είναι χωρητικότητας 10000 ατόμων και το εσωτερικό του δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.
Ο λόφος ΑΒΑΛΑ σε υψόμετρο 511 μέτρων, καταπληκτική τοποθεσία, είναι το πιο αγαπημένο σημείο των κατοίκων, φιλοξενεί το μνημείο του Αγνώστου στρατιώτη και του Βασιλιά Αλέξανδρου.
Το Βελιγράδι αν και είναι η περισσότερο βομβαρδισμένη πόλη της Ευρώπης, γεγονός που μας το θυμίζουν ακόμη και σήμερα τα βομβαρδισμένα κτήρια από το 1999, έχει επουλώσει τις πληγές του και ξαναβρίσκει γοργά τον βηματισμό του προς την ανάπτυξη και τον πολιτισμό.
Στην πόλη ΤΟΠΟΛΑ την οποία ο Καραγεώργης Σερβίας, είχε επιλέξει ως έδρα για την πρώτη αντιστασιακή οργάνωση κατά των Οθωμανών, επισκεφθήκαμε τον περικαλλή ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου με τις 725 εικόνες και τοιχογραφίες που αποτελούνται από πανέμορφα ψηφιδωτά, με σαράντα εκατομμύρια ψηφίδες και 15.000 αποχρώσεις, καθώς επίσης και το κονάκι του Καραγεώργη Σερβίας που λειτουργεί ως μουσείο.
Στο Κραγούγεβατς (Kragujevac), την «καρδιά της Σερβίας» (srce Srbije), που το διαρρέει ο ποταμός Λεπένιτσα, ξεχωρίζουν ο ιστορικός ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου, προστάτης της πόλης, με τους πολυελαίους από πολεμικά υλικά, καθώς και ο λόφος όπου στις 21-10-1941 έγιναν ομαδικές εκτελέσεις και βρίσκεται το μνημείο των ηρώων. Στην πόλη έχει την έδρα της η αυτοκινητοβιομηχανία FIAT, πρώην Zastava.
Ταξιδεύοντας προς την πόλη Νις (Niš), κτισμένη στις όχθες του ποταμού Νισάβα, παλιότερα Ναϊσσός ή Νίσσα, που γεννήθηκε το 274 ο Μέγας Κωνσταντίνος, περάσαμε από το φαράγγι τσεφιλίκ, έχοντας στο πλάι μας τον ποταμό Νισάβα. Γνωρίσαμε τα ιστορικά σημεία της πόλης, μέχρι την πύλη του κάστρου που λέγεται η πύλη της Κωνσταντινούπολης και αφού απολαύσαμε ένα υπέροχο καφεδάκι στον πεζόδρομο με τα μαγαζιά, βάλαμε πλώρη για το έδαφος της Βουλγαρίας στα σύνορα της Καλοτίνα, με προορισμό την μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα Σόφια (София).
  Στη Σόφια με ιστορία 7000 ετών, κυρίαρχη θέση κατέχει ο ιερός ναός του Αλεξάντερ Νέφσκι και πλησίον του η εκκλησία της Αγίας Σοφίας, κτίσμα του 6ου αιώνα, από την οποία πήρε και το όνομα της η πόλη. Περπατήσαμε στο ιστορικό κέντρο της πόλης και περνώντας από τον περίφημο δρόμο με τα κόκκινα πλακάκια, πήραμε το δρόμο για το πανέμορφο χιονοδρομικό κέντρο Μπόροβετς με το πολύ εντυπωσιακό ελατοδάσος, συντροφιά με τις λίμνες Νίλα και τον ποταμό Ίσκαρ που τις γεμίζει.
Στη Φιλιππούπολη που είναι χτισμένη σε ανηφορικό έδαφος κοντά στον ποταμό Έβρο, περπατήσαμε στον μεγάλο πεζόδρομο, γνωρίσαμε τα παλιά Ελληνικά Αρχοντικά, το αρχαίο Ρωμαϊκό Θέατρο, το άγαλμα του Φιλίππου (κτήτορας), το τέμενος Τζουμαγιά, το Ρωμαϊκό στάδιο, το Αρχοντικό του Αργύρη Κουγιουμτζόγλου, καθώς και το πρώτο φαρμακείο της Φιλιππούπολης του 19ου αιώνα, φυσικά από Έλληνα Φαρμακοποιό της εποχής.
Η χερσόνησος της Μεσημβρίας (Νεσέμπαρ – Несебър) στον Εύξεινο Πόντο, με την φοβερή οχύρωση για την εποχή της, είναι χαρακτηρισμένη ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.
Από τα κυριότερα αξιοθέατα της περιοχής είναι ο μεγαλοπρεπής ημιερειπωμένος ιερός ναός της Αγίας Σοφίας στον οποίο γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις. Η πόλη συχνά αναφέρεται ως το μαργαριτάρι της Μαύρης Θάλασσας.
Η διαδρομή προς το σπηλαιομονάστηρο ΑΛΑΤΖΑ του 5ου αιώνα, που είναι εξ ολοκλήρου λαξευμένο μέσα στους βράχους, είναι υπέροχη, λουλουδένια, χαρούμενη, βλάστηση παντού.
Η Βάρνα εκτείνεται κατά μήκος του κόλπου της Βάρνας στη Μαύρη θάλασσα, της μακρόστενης λίμνης της Βάρνας και των δύο τεχνητών καναλιών, που συνδέουν τον κόλπο με τη λίμνη και γεφυρώνονται με την υψηλή γέφυρα του Ασπαρούχοφ μήκους 2 χιλιομέτρων και ύψους 52 μέτρων. Η Βάρνα αναφέρεται συνήθως ως η Καλοκαιρινή Πρωτεύουσα της Βουλγαρίας και είναι αδελφοποιημένη με τον Πειραιά και την Καβάλα.
Στη Βάρνα (Варна) με το δεύτερο μεγαλύτερο παραθαλάσσιο πάρκο της Ευρώπης, επισκεφθήκαμε μεταξύ των άλλων, τη Μητρόπολη, κτίσμα του 1866, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, στον Άγιο Νικόλαο και τον Αλεξάντερ Νέφσκι, καθώς και το μοναδικό στα Βαλκάνια «ΔΕΛΦΙΝΑΡΙΟ», ενώ παρακολουθήσαμε τις εκπληκτικές επιδεξιότητες από τα δελφίνια και τη φωτογράφηση επισκεπτών με τις φώκιες του πάρκου.
Στην Αγχίαλο κυρίαρχο είναι το ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, κτισμένο αποκλειστικά από Έλληνες. Στο μοναστήρι αυτό ψάλαμε στα Ελληνικά Ύμνους προς την Υπεραγία Θεοτόκο, ενώ ο Ηγούμενος της Μονής πρόσφερε μυρωμένο λαδάκι και έξω από το ναό λάβαμε το αγίασμα. Χαρακτηριστικό επίσης του Μοναστηριού είναι ότι τα παλιά χρόνια συγκέντρωνε Έλληνες και Βούλγαρους για να ασκήσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, με εκδηλώσεις, πανηγύρια και διακοπές.
Τη Σωζόπολη (Созопол) που είναι η παλαιότερη Ελληνική πόλη στην Βουλγαρική Ακτή της Μαύρης Θάλασσας (6ου π.Χ. αιώνα), κοσμούν τρία πανέμορφα νησάκια: του Αγίου Κηρύκου και Ιουλίτης, του Αγίου Πέτρου και του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Αξιοθέατα στη πόλη είναι τα παλιά Ελληνικά σπίτια, καθώς και ο ημιερειπωμένος μητροπολιτικός ναός με το μοναδικό βαφτιστήρι στο οποίο βγάλαμε όλοι μαζί την αναμνηστική μας φωτογραφία.
Ο Πύργος ή Μπουργκάς, πατρίδα του μεγάλου μας ποιητή Κώστα Βάρναλη (ο πατέρας του ήταν από την Βάρνα), είναι μία ωραία και ενδιαφέρουσα πόλη στη Μαύρη θάλασσα. Σεργιανίσαμε στο μεγάλο παραθαλάσσιο πάρκο, έχοντας δίπλα μας την Μαύρη Θάλασσα ενώ εξερευνήσαμε και τον μεγάλο πεζόδρομο με τα πολλά εμπορικά μαγαζιά και τα εξαιρετικά φαγάδικα. Το αεροδρόμιο της πόλης είναι διεθνές με μεγάλη τουριστική κίνηση.
Το οδοιπορικό μας στη Βουλγαρία ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη-προσκύνημα στο επιβλητικό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη της Ρίλας (Рилски манастир, Rilski manastir) που εορτάζει στις 19 Οκτωβρίου.
Το μοναστήρι, κτισμένο σε μια καταπληκτική τοποθεσία στα Όρη Ρίλα σε υψόμετρο 1147 μέτρων, είναι ένα από τα πιο σημαντικά ιστορικά, πολιτιστικά και αρχιτεκτονικά μνημεία της Βουλγαρίας και των Βαλκανίων, ιδρύθηκε από τον ερημίτη Άγιο Ιωάννη της Ρίλα τον 10ο αιώνα και είναι χαρακτηρισμένο ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ.
Η διαδρομή από και προς το μοναστήρι είναι εκπληκτική, ο δρόμος είναι γραφικός σκεπασμένος από δένδρα με πλούσιες φυλλωσιές και τον παραπόταμο του Στρυμώνα να κυλάει δίπλα μας.
Στη Θεσσαλονίκη συναντήσαμε τους καλούς συναδέλφους κ.κ. Παντελή Γώγο, Αντιπρόεδρο της Ενώσεως Αποστράτων Λ.Σ. Βορείου Ελλάδος και τον Γιάννη Λουκοβίτη με τις γυναίκες τους, οι οποίοι έλαβαν μέρος στο γλέντι που οργανώσαμε σε κοσμική ταβέρνα της συμπρωτεύουσας.
Τέλος θέλω να ευχαριστήσω την κ. Σοφία και τον κ. Άγγελο για την ωραία και πλήρη ξενάγησή τους, αλλά ιδιαιτέρως τον καλό οδηγό κ. Θανάση Λαϊνά, ο οποίος μας ταξίδεψε όλες αυτές τις μέρες χωρίς να κουραστούμε, οδηγώντας με δεξιοτεχνία και ασφάλεια το λεωφορείο μας.
Επίσης ευχαριστώ όλους που συμμετείχαν στην απόδρασή μας αυτή, για την καλή συνεργασία και την καλή τους διάθεση καθ΄ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού μας στην Σερβία και την Βουλγαρία.
Νίκος Γκλεζάκος